THE
ESPERANTIST

210

Malnova Ferakonto. Esperantigita de E. W.

Unu fojon, antaŭ longege, loĝis en bela trankvila valeto viro nomita Johano, kaj sia edzino Mario. Ili estis nejunaj kaj solaj. Antaŭe ili havis du infanojn, kvarjaran knabeton kaj dolĉan dujaran filineton, sed ili ambaŭ mortis. La gepatroj ofte ploregis ilin, kvankam ili estas bonaj Kristanoj, kaj neniam volis murmuri kontraŭ Dio.

Ili laboris neelĉese kaj saĝe, tiel ke ilia domo, ĝardeno kaj kampo estis modeloj de pureco kaj beleco. Iliaj bestoj estis grasaj kaj bone prizorgitaj.

La geedzoj estis amataj de la najbaroj, por kiuj ili faris ĉian eblan servon. Sed la edzino malsaniĝis; ŝi ne volis konfesi sian suferon, ĉar ŝi timis tro malĝojigi sian fidelan Johanon.

Li ne vidis nenion, ĉar ŝi adoris lin tiel, ke ŝiaj vangoj ĉiam ruĝiĝis kaj ŝiaj okuloj briliĝis kiel helaj steloj, kiam ajn li rigardis ŝin. Li ne vidis nenion; sed multaj amikoj vidis kaj sincere simpatiis kun la kompatindaj geedzoj.

These helpful beings, the fairies, live in a nearby forest and dance on the fields at night. They truly deserve the name given to their kind by the Welsh farmers. They really are "the good little ones"; they cherish diligence and purity, and they love honesty, truthfulness, and kindness.

Ankaŭ ili estas dankemaj; kaj nesciante Johano kaj Mario estis farintaj multajn bonajn servojn je ili.

Tial okazis, ke, unu matenon, kiam Mario, pala kaj laca eliris por melki la bovinojn, ŝi trovis ilin jam manĝantajn la freŝan furaĝon.

En la cocina, ella vio que todo su trabajo de la mañana había sido bien hecho. Muchos kilos de hermosa mantequilla estaban en grandes platos, el suero de mantequilla estaba en un barril, listo para que Juan se lo diera a los cerdos de comer, la leche nueva ya había sido colada y vertida en frascos limpios; también todos los demás recipientes estaban lavados. Al final, no tenía nada que hacer, excepto calentar la sopa y los panecillos para el desayuno. Así que se tomó un descanso y pensó en Juan. Ella creía que él había hecho todo su trabajo. Disfrutó de esta muestra de su constante amor y le agradeció en su corazón. Sin embargo, luego temió que él tuviera que saber sobre su sufrimiento, y se puso muy triste. Sin embargo, cuando él regresó a casa, el color y el brillo cambiaron su rostro de tal manera que él no vio ninguna señal de enfermedad.

Ŝi volea danki pro lia helpo, sed ŝi timo paroli, ĉar ŝi estis ankoraŭ tro emocia, kaj, plorante, ŝi ĉagrenigus lin. Tial ŝi faris siajn hejmajn aferojn kun plena koro kaj silenta dankemo. Morgaŭe, denove trovinte sian tutan eksterdoman laboron bone farita, ŝi petis de Johano, ke li ne laciĝu pro ŝi. Ili ambaŭ estis mirigitaj, kaj, post longa interparolo pri la afero, ili pensis, ke iliaj nevideblaj helpantoj devis esti "la bonaj etuloj." Por samtempe certigi sin kaj montri sian ĝojon, ili metis, apud la ŝtuparo, grandan pezajn pecojn de la plej bona blanka pano kun freŝa butero kaj vazo plena da ĵusmelkita lakto. Morgaŭe, la donaco ne estis tie; la geedzoj do sciis, ke la feoj ja servos ilin, tial ili laŭdis Dion pro tiu ĉi favors kaj ili amis Liajn bonajn Estaĵetojn.

Vintriĝis, Mario got sicker. All her work was always done by the fairies, who also helped John. They would have gladly done everything he needed, but they were wise and knew he would suffer more if he didn't have anything to occupy him. Every night, they enjoyed their simple revelry.

Enfine, la morto decidiĝas, dum kelka tempo, la du amantojn. La tombo de Mario superploradiĝis de Johano, beletiĝis de la Gefeoj. Nenie kreskis pli verde la herbo; nenie floris pli brile la floroj, nenia difektiga insekto povis proksimiĝi al la sankta loko!

La feoj servadis ankaŭ la vidvin, kies domo, ĝardeno kaj kampoj fierigis la paroĥanojn. Oni estus kredinta, ke li havis multajn laboristojn, kaj oni enviis lin. Li tamen tre malĝojis.

Pli ol unu kvin virino volis konsoli lin, kaj fariĝi la mastrino de tiel bela bieneto.

La plej ruza el liaj amikinoj kaptis lin kaj edzigis. Ŝi estis junulino tiel obstina kiel egoista, kiu nek ŝatis liajn virtojn, nek bedaŭris lian melankolion, sed kiu antaŭvidis por si vivon facilan kaj ĝojon, vidviniĝinte. Ŝia unu deziro estis amasigi monon. Baldaŭ ŝi komencis malplezure meti la kutiman porcion por la feoj. "Kial ili devos ricevi pli bonan nutraĵon ol aliaj farmlaboristoj?" ŝi demandis. "Ĉar ili amegis Marion kaj laboras senpage," respondis Johano; "ankaŭ ili estas la plejmulton donintaj al mi el miaj amikoj."

De tiu ĉi tago li mem lasis la noktan regaleton. Post kelkaj monatoj, li bezonis forlasi sian hejmon dum tri semajnoj, sed li ne foriris sen peteginte sian edzinon, ke ŝi neniam forgesu siajn helpemajn amiketojn, kiuj certe meritis ĉian dankesprimon eblan. Ŝi ja promesis ilin memori, sed ŝi ne diris tion, kion ŝi intencis doni al ili.

Tiel okazis, ke, one night, when the good 211 little ones had done all the work, they only found pieces of dark, moldy bread and some stinky, dried herring. Their anger was immense! Screaming, they rushed into the room of the greedy one, pinching her from head to toe until their lively little fingers were tired and she was nearly fainting. While pinching, they kept singing verses:

Tiam, kun granda pena, ili elpuŝis ŝin el ŝia lito, kaj trenis ŝin malsupren, ĝoje ekridante kiam, falante de unu ŝtupo sur alian, ŝia kapo ricevis baton.

Enfine, ili forlasis ŝin, duone senvivan, apud la pordo, kaj malaperis. De tiu tempo la malfeliĉulino devis ĉion fari kaj ankaŭ toleri la koleron de Johano, de kiu ŝi ne povis kaŝi la kaŭzon de la forkuro de liaj multjaraj helpantetoj.

Ŝia vivo estis senĝoja, tamen trankvila, ĝis Johano mortis. Apenaŭ li enteriĝis, kiam ŝiaj turmentantoj revenis. Nokte ili melkis la bovinojn kaj forpelis ilin kun la bovojn, bovidojn kaj porkojn sur la kampojn de la najbaroj. Ili ŝtelis ĉiujn ovojn de kokino, anasino, anserino kaj kolombino. En la dometo povis neniu ĝui noktan ripozon. Bruoj, batoj, pinĉoj, neebligis dormon. Nek scienculo nek pastro povis forpeli la ofenditajn kaj malicajn feojn. Pro tio, post mallonga tempo kaj multe da ĉagrenoj, la vidvino forlasis senespere sian domon kaj belan bieneton, kaj vivis malriĉa kaj malestimata inter fremduloj.

Kontraŭ ŝi estis la bonaj etuloj tro cruel, but we must remember that these strange beings are not baptized Christians. They probably have never heard the command: "Do good to those who do harm to you." They only understood the law: "Act well towards good people"; and I believe they honestly followed that law.

Certe, nunca he oído ni leído sobre un hada o una hada, ¡así que no sé de qué me hablas!

Vera tells about Dr. M. P. Gambier (O. W.)

Karaj aŭskultantoj, mi diris al vi la lastan fojon, historion pri porkino, kiu sciis kalkuli siajn infanojn. Hodiaŭ mi parolos al vi pri alia besto.

Unu el miaj amikoj, pasia ĉasisto, havis belan, bonan kaj tre fidelan hundinon. Ian tagon la hundino, kiu estis graveda, de malproksime sekvis sian mastron, kiu ne volis tagi ĝin kun si por ĉasi. Kiam ĝi estis sufiĉe malproksime de la loĝejo, ĝi montriĝis al sia mastro, kiu estis tre malkontenta ĝin ekvidante. Li ne volis reveni hejmen kaj daŭrigis sian vojiron ĝis sia kampara domo; proksime de tiu domo estas arbareto.

Kiam li alvenis al la domo, li ne vidis sian hundon, li alvokis ĝin laŭte kaj fajfis por ke ĝi revenu, sed senutila; la hundino ne revenis.

Kiam it got dark, my friend came home. There he found out about his dog; but she hadn't returned. When it was time to go to bed, he went to the stable where the dog usually sleeps, and she still wasn't back. They left the yard door open, so if the dog returned at night, she could get to her bed.

Mia amiko, very anxious about his dog, woke up early in the morning and immediately went to the stable where he saw the dog with seven puppies. He was very surprised and had no idea what had happened.

Sed la mistero estis baldaŭ klarigita: oni vidis la hundinon sur la vojo al Loudun kun unu hundido en la buŝo. Tiu, kiu vidis ĝin, miris kaj spionis ĝin. Li rimarkis, ke la hundino rapidis al Loudun, kaj ĉar li konis la beston, li aliris al la kampara domo de mia amiko. Post iom da tempo, li vidis la hundinon, kiu revenis rapide; li vidis, ke ĝi eniris la arbareton, kaj poste, li vidis la hundinon, kiu kuras al Loudun kun ankoraŭ unu hundido en la buŝo.

La kamparano tiam eniris la arbareton kaj esploris ĝin. Li fine eltrovdis la lokon kie estas la hundidoj. Li kaŝiĝis kaj atendis. Post nelonge la hundino revenis kaj prenis unu el siaj idoj. Ŝi revenadis ĝis ĉiuj forportiĝis.

La kamparano aliris Loudun’on kaj rakontis la aferon al mia amiko, kiu decidis, pro la sindonemo de la patrino, ke li ne mortigus eĉ unu idon.

La loko kie la hundino estis naskinta siajn idojn estis je kvar kilometroj (du kaj duono mejloj) de Loudun, vojaĝo je ok kilometroj (5 m.) estis do necesa por ĉiu hundido.

La hundino faris do, en unu nokto, 56 kilometrojn (35 m.).

Tiu besto sciis, ke ĝi havis sep idojn, kaj ĝi ne lasis unu el ili.

Is it possible not to admire that maternal dedication when you see women who kill their children!

212

Jem Ross Archibald.

N.B.—1 pint = about ½ liter; 1 lb. = 1 pound (½ kilo); 1 oz. = 1 ounce (30 grams).

Farigu la pudingon kelkajn semajnojn antaŭ Kristnasko.

Prenu grandan poton kun bolanta akvo, ankaŭ du buteritajn pelvojn, du pecetojn da buterita papero, kaj du pecetojn da kalikoto kaj ŝnureto.

Material.—

Method.—Mix the following ingredients: then add syrup, brandy, eggs, and some salt (to taste). Stir quickly with a wooden utensil; then use a spoon to place the mixture into the buttered pans, making sure they are completely full. First cover them with the buttered paper, and pieces of calico. Then carefully tie them around the top with a string.

Tuj kiam la akvo bolas en la grandega poto, subakvigu la pelvojn kaj atentu, ke la akvo efective boladu ses horojn en la unua tago. (La poto devas ĉiam esti akvoplena). Tiam ellevigu la pelvojn el la akvo. Kiam la pudingo estas manĝota, resubakvigu ĝin (kompreneble ankoraŭ en la pelvo!) en bolantan akvon kaj reboligu ĝin du horojn (J. R. A.).

[Mi nun aldonos kelkajn sciigojn pri la fabloscienco pri tiu ĉi glora pudingo.

(i.). I won’t eat the freshly made pudding before Christmas. Otherwise, it will definitely bring death to the family. It’s not necessary that the person who eats it dies, but it could just be a relative who passes away from the Majority. But isn’t everyone related to everyone?

(ii.). Anyone who finds a raisin in the mixture must not reveal the find; otherwise, the pudding maker will be very unhappy.

(iii.). Good pudding is like good wine; month after month it gets better. But you have to watch out for mice not to build their nests in it. They really like such a cozy spot!

(iv.). Those whose stomachs aren't strong enough might dislike the candied peel. But others really enjoy the fascinating dreams that often follow too much of this food. But one might rightly ask: "Is it possible to have too much of this pudding?"

(v.). Those who prioritize appearance over taste can set the pudding on fire when it's brought into the dining room. The lights are dimmed, a little brandy is poured over it, and it's ignited with a match. After this, the flavor is particularly unpleasant if, as often happens, many almonds are shoved into the pudding skin.

(vi.). For special celebrations, especially when many young people are present, it's common to include various silver items in the pudding. For example, whoever finds a coin will have good luck for the next year. But if the finder unfortunately breaks a tooth 213 while finding it, it's believed that their good luck will double. Whoever finds a wedding ring or a button will never get married, but on the other hand, the person who finds a ring will get married sooner than others.

(vii.). All Good Brits place a beautiful berry-filled little sprig of holly on the dessert pudding. The national flag is often displayed there too. It is, after all, a national pudding!

(viii.). If a family member is away from home, it’s common to send them one of the family puddings. This custom probably pleases His Majesty the Postmaster a lot, as the required postage is quite substantial.

(ix.). I conclude these nonsense remarks with wise advice:—

Manĝu Kristnaskan Pudingon ĉiam kaj ĉie. Kaj, kiam vi havos la okazon, sekvu la ekzemplon de la fama Dickens' a knabo "Oliver Twist," kaj "petu pli" da ĝi!

Mi know that this pudding topic is much riskier than various religious or political issues. All housewives are very proud of their own pudding recipes, and of course, it would please many readers to challenge the mentioned proportions, if only they could do so without revealing their "special secrets."—The Editor.].

Original work by George Henderson.

La artikolo en la Novembra numero de la Esperanta Gazeto pri "Kranioj" kondukas miajn pensojn al la temo de la Historio de la Rasoj kaj Lingvoj de Eŭropo.

Estas iom stranga koincido, ke la patrujo de Doktoro Zamenhof estas la nasklando ne nur de la plej nova inter Eŭropaj lingvoj—Esperanto—sed ankaŭ de la plej antikva, originala, praa lingvo el kiu ĉiu hodiaŭa lingvo de Eŭropo (krom la Baska, la Hungara, la Fina kaj la Turka) estas deveninta.

La plej novaj esploroj pri la rilatoj inter diversaj rasoj kaj lingvoj de Eŭropo kondukas al la konkludo, ke la origino de la antikva fontalingvo (difinita ankaŭ kiel Ursprache, "Arja Hindo-Germana, Hindo-Eŭropa") estas rezulto de la alprenado kaj aliformiĝo de iu Fina-Ugria dialekto de ne-Aziaj rasoj en Eŭropo, antaŭ kelkaj miljaroj.

En la antaŭhistorio, antaŭ la apariĝo de la lingvoj, kiujn ni havas en Eŭropo nuntempe, en Eŭropo ekzistis kvar tute malsimilaj rasoj kaj multaj gradoj de miksado inter tiuj ĉi kvar rasoj.

(a). The large blonde, long-haired race of the north, variously called Northern, Scandinavian, Teutonic, German, and European.

(b). The small blonde broad-headed Fin-Ugric race of Northern Russia.

(c). The small brown round cap of central Europe, stretching from southern Russia, through the Alps to the Pyrenees.

(d). The small brown long-haired coat of Spain, southern Italy, and the Mediterranean islands.

Tiuj ĉi kvar raso, antaŭ ol ili kunvenis, parolis tute malsimilajn lingvojn.

Sed la tempo alvenis kiam, pro la miksiĝo de la rasoj, novaj dialektoj deveniĝis, kaj de unu el tiuj ĉi dialektoj naskiĝis la fonta-lingvo de ĉiuj estantaj Eŭropaj lingvoj (krom la Baska, Hungara, Fina kaj Turka).

La región que emigró de las razas asiáticas, finougrias y centroeuropeas, fue el norte y el sur de Rusia europea. Cuando esta raza, migrando hacia el oeste, se encontró con la gran raza nórdica de cabello rubio, esta raza europea dejó su propio idioma y adoptó algún dialecto del antiguo idioma fino o ugrio, al mismo tiempo que creó de él el nuevo dialecto ario de la misma manera en que, hoy en día, razas bárbaras transforman y simplifican nuestros idiomas europeos. Esta lengua fuente aria existió probablemente en tiempos prehistóricos en el país anteriormente conocido como el Reino de Polonia. Se expandió poco a poco hacia el oeste, el norte, el sur y el este. Las otras razas de Europa hicieron lo mismo que había hecho la raza del norte. Adoptaron los dialectos del nuevo idioma eurasiano, y también, como la gran raza rubia de Europa del Norte, al mismo tiempo lo transformaron. La raza de Europa Central no era tan diferente de la raza fina, de la cual un idioma permanece hasta hoy: el euskera, que parece ser un idioma uralo-altaico, transformado por el contacto en Francia y España, con la raza norteafricana mediterránea del sur de Europa.

These four major races from pre-historic Europe have now adopted dialects derived from the Aryan root language. In no country in Europe does the original language of the North African-Mediterranean race exist anymore. We can only find their related languages in Africa, such as Berber, Libyan, and ancient Egyptian. The language of the northern race has completely vanished. What the original language of the great blond race was before they adopted the dialects of the Lapps and Finns is impossible to say, as no form of that language exists, and the relationship of this race to other races of humanity remains a mystery.

La aliformigado de la Fina-Ugria dialekto, kiu venis de la Arja font-lingvo per la miksado de rasoj, plej verŝajne okazis sur la Polaj ebenlandoj, kaj de tiu ĉi centro radias ĉiuj Hindaj-Eŭropaj lingvoj. Ĉi tiu rimarkinda antaŭhistoria dialekto iom post iom etendiĝis, kaj estis alprenata kaj ŝanĝata, ĝis ke iu ne scipovanta en komparanta lingvoscienco ne povas kredi, ke la Angla, la Hinda, kaj la Rusa lingvoj ĉiuj devenas de unu kaj la sama lingvo.

La manera en que la antigua lengua de Polonia evolucionó fue desde una hacia muchas, y aunque las lenguas actuales de Europa, Armenia, Persia y la India muestran claramente al estudiante de lenguas señales de sus orígenes, la diversificación en formas de habla mutuamente incomprensibles ya había ocurrido en tiempos remotos, mucho antes de que los migrantes prehistóricos de Polonia habían avanzado considerablemente en su viaje a través de las tierras bajas del norte de Alemania, o en los bosques de los montes Cárpatos, o en las estepas del sur de Rusia.

En Polujo, oni havis lingvon, kiun ĉiuj komprenis, sed elmigrado kaj miksado kun aliaj rasoj baldaŭ ŝanĝis ĝin en dialektojn kaj lingvojn tiel malsamajn, ke tiuj, kiuj parolis ilin, ekrigardis unu la alian kvazaŭ alilandulojn, barbarojn, malamikojn.

This is the fate of the famous ancient language of Poland, the source of nearly all languages from the Atlantic Ocean to the Bay of Bengal. But history repeats itself, and Poland is giving birth to another language, a language that everyone can understand, ESPERANTO, which has also spread from Ocean to Ocean. However, its way of spreading is completely opposite to that of its ancient ancestor. Its fate is to give back to everyone one common language, long lost. One language understandable to all! All major world cities have their Esperantists. The language used by an Esperantist is indeed understandable across the entire world. It doesn't matter what the homeland or nationality of the person being addressed is. In ancient times, many were expanded from the one. Now, many are being reunited into the one!

Hinda Fablo, translated by Guy H. Naylor.

En Oriente, vivía un hombre sencillo que un día fue a sus campos y dijo: "Sembré hace un mes; si la cosecha se retrasara dos meses más, obtendría trescientos bushels de grano. Pero soy impaciente, así que, si cosecho ahora, seguramente obtendré al menos cien bushels."

Gruo, who heard his words, said: "If I were you, I'd have all three hundred of them today."

"Kiel?" said the simpleton.

"Well," replied the crane, "you provided water in the reservoir to feed the crops for three months. One month has passed, so there’s enough water for two more months left in the reservoir. If you opened the doors of the reservoir and let the water flow onto the fields, you would get all the crops immediately."

"Are you sure I'll have all the harvests right away?" said the simpleton.

"Yes, indeed!" said the group, "there's no doubt about it. My knowledge of geography is extensive because I have traveled through a large part of the world; therefore, you can rely on my global knowledge and experience."

La simplanimulo tiam lasis flui ĉiun akveron sur la kampojn. La gruo invitis sian parencaron, kaj unue ili kune manĝis ĉiujn grandajn fiŝojn postlasitajn en la akvujo, kaj poste, flirtegante super la kampojn, ili kaptis ĉiujn malgrandajn fiŝojn, kiuj estis elirintaj kune kun la akvo. Granda parto el la rikoltoj estis forbalaita; tio, kio restis, estis baldaŭ enfosita en la ŝlimo.

La simplanimulo sidis sur la bordo de la lago, kaj ploris, dirante, "La geografio de la gruo min ruinigis!"

"Mia amiko," said the group, "my geography was as good as your arithmetic."

"It doesn't really matter if you fall into the drain on that side or this one!"

215

Edouard Bernard.

Antaŭ kelkaj tagoj okazis en nia urbo la Internacia Filozofia Kongreso. Ĝi daŭris kvin tagojn kaj ricevis grandan sukceson ĉu pro la nombro de la partoprenantoj (ĉirkaŭ 300) ĉu pro la laboroj, kiuj estis prezentitaj. Mia intenco ne estas priskribi detale ĉiujn kunsidon de la kongreso. Mi volas nur doni al la legantoj de The Esperanto speaker kelkajn sciigojn pri la punktoj, kiuj eble interesas ilin.

The issue of an international language took the place it deserved. In his speech at the start of the congress, Mr. J. J. Gourd, the effective president, referred to this important question. He reminded everyone that it had already captured the attention of philosophers at the first philosophy congress in Paris during the Universal Exposition of 1900. That first congress had selected Mr. Couturat as a delegate to examine the question and report back at the next congress. Mr. Couturat presented his report and concluded with the congress's agreement to the Delegation for the choice of an international language. I was very pleased to attend the debate on Mr. Couturat's report. This debate took place in front of a large audience in the grand hall of the university, which we call "Aula" there.

Mi volas nur diri kelkajn vortojn pri la ĉarma parolado de S^o. Ernest Naville, honora prezidanto de la kongreso, unu el niaj plej rimarkindaj herooj. Neniu Esperantisto ne scias, ke S^o. Ernest Naville prezentis Esperanton antaŭ kvar jaroj ĉe la Franca Instituto. Tiu respektinda filozofo, kiu estas okdek-ok jarojn aĝa, estas fervora subtenanto de nia kara lingvo. Pro sia granda aĝo li ne povis lerni Esperanton, sed li sufiĉe komprenas ĝian esencon por esti fervora aprobanto. La granda aŭtoritato, kiun S^o. Naville ĝuadas, estas tre grava kaj valorega helpo por nia afero. Mi aldonas, ke li estas honora prezidanto de la Svisa Esperanta Societo, kaj ke propaganda broŝuro ĵus estis eldonita sub liaj aŭspicioj.

Mi diris, entonces, que S^o. Naville dio una charla encantadora en el congreso filosófico. Él mostró la importancia de la cuestión del idioma internacional que crece cada día más. Después de haber hablado desde un punto de vista histórico, S^o. E. Naville expresó su admiración por la maravillosa obra de nuestro Maestro D^ro. Zamenhof. Todo esto fue dicho con la mayor convicción y también de manera muy inteligente.

"Kiam, diris S^o. Naville, oni parolis al mi la unuan fojon pri Esperanto kaj ĝiaj mirindaj ecoj, mi restis iom skeptika, malfidanta pri la entuziasmo de miaj kunparolantoj; ĉar tiuj lastaj al mi diris, ke la fama filologiisto Max Müller estis skribinta, ke Esperanto estas la plej rimarkinda el ĉiuj artaj lingvoj, mi volis certiĝi pri tio, kaj mi turnis min rekte al Max Müller. Max Müller al mi respondis: 'Jes, mi skribis tion.' Kaj S^o. Naville aldonis, ke kiam filologiisto kiel Max Müller estis doninta sian aprobon al Esperanto, neniu havis de nun la rajton ridi. 'Jam,' diris ankoraŭ S^o. Naville, 'junuloj venis peti min, por ke mi akceptu la econ de honora prezidanto de la Svisa Esperanta Societo; mi respondis al ili, ke mi ne povas akcepti tiun titolon, tial, ke mi ne povas labori laŭ aktiva maniero por la disvastigado por Esperanto ... sed ili insistis; mi tiam serĉis en la Akademia vortaro kia estas la signifo de la vorto ‘honora’ kaj mi trovis: ‘honora’—tiu vorto servas por nomi la personojn kiuj portas honorantan titolon ne plenumante oficojn. Tio estis mia situacio kaj mi akceptis...."

Estas neutile diri al vi ke la aŭdantaro tre interesiĝis je la parolado de nia respekta honora prezidanto, kiu estis ekstreme aplaŭdata.

Mi ne devas forgesi malgrandan detalon. Antaŭ ol paroli S^o. Ernest Naville disdonis, li mem, al ĉiuj ĉeestantaj filozofoj propagandajn broŝurojn nove publikigitajn, kies la aŭtoro estas S^o. Privat, la juna redaktoro de la Juna Esperantisto. Oni ne povis vidi, ne estante tuŝata, tiun eminentan maljunulon eltirantan el sia poŝo broŝuron por ĝin doni al ĉiuj, kiuj alproksimiĝis al li.

Post the debate about the international language, to which Mr. Stein, a professor at Bern University, actively contributed, Mr. Couturat requested the Congress's membership in the "Delegation." That membership was approved unanimously.

Ni, Ĝenevanoj, ni povas ĝoji, ke la kongreso okazis en nia urbo, ĉar ĝi altiris la atenton de la publiko pri la internacia lingvo kaj aparte pri Esperanto. Tiel, espereble, nia propagando estos faciligata.

216

The first Council of the Association happened on Monday, October 24th. The President, Colonel Pollen, C.I.E., chaired the meeting. Twelve Council members were present, alongside the executive officers. They decided to use their authority to appoint Sub-Committees for various purposes and to add several people as Councillors whose assistance would be valuable on these Sub-Committees. Messrs. Cowper, Millidge, Motteau, and Rolston, along with Miss Schafer, were elected. It was decided to establish The British Esperanto Association in offices at 14, Norfolk Street, Strand, and to hire an Assistant Secretary for £26 per year. A Sub-Committee, consisting of Mr. Cowper (of Deal), Mr. Maitland, and Mr. Millidge, was formed to create the Rules of Association, and the drafted Rules were to be submitted to the Council for approval.

It was also decided that Dr. Lloyd, Mr. Rhodes, and Mr. Bullen should be asked to work together to create a Scheme and Rules for Examinations to assess proficiency in Esperanto, which would be submitted to the Council.

A Publication Sub-Committee was also set up.

A meeting of the Executive Committee took place on November 7th, when Miss Lawrence, the representative of the London Club, officially handed over its collection of books, goodwill, and affiliation fees, stating that this relinquishment of its status was made without expecting anything in return, and simply as a gesture of loyalty to the central organization. Miss Lawrence requested that it be noted in the minutes that the London Club had made this contribution; and that it had incurred the significant expense of preparing for the establishment of The British Esperanto Association. This was seen as a fair request, but it was pointed out that no country Councillor was present to support the motion proposed by Mr. Maitland of the West London Group. It was therefore seconded by Mr. Gill of the Acton Group.

The Committee also decided that the election of Fellows of the Association should be left to the full Council to consider, and that no immediate action could be taken in the various cases where applicants had sent subscriptions along with requests to be elected as Fellows of the B.E.A. It’s worth noting that, according to the draft Rules, "The Council is authorized to elect from the Members a limited number of Fellows, who have demonstrated their expertise in Esperanto, and who are willing to pay 5s."

It was announced with regret that W. Whitebrook, Esq., would be unable, due to his many professional commitments, to accept the position of Hon. Treasurer. The Committee expressed their deep sadness over the loss this meant for the Association and elected Harald Clegg, Esq. (the Hon. Secretary), to also take on the role of Hon. Treasurer. Therefore, all subscriptions and donations should be sent to Mr. Clegg at the Association's offices:—14, Norfolk Street, Strand, London, W.C.

The Acton Group recently had a very successful meeting where long-time Esperantist, Miss Warlow, was unanimously elected President. Miss Warlow is the first female President of any British Group. Those who know her are thrilled with this choice. The Hon. Secretary, Mr. E. J. Gant, Ivy Dene, Cumberland Road, Hanwell, is happy to provide information, and new members will be warmly welcomed. The classes take place in the South Acton Schoolrooms.

From Aberdeen, news has come that the Committee of the Chamber of Commerce has unanimously agreed that if Mr. Christen wants to give another lecture on Esperanto, the Chamber will support the meeting. The Committee was pleased to hear that Mr. Christen "was promoting the popular study of this new commercial language, which has been adopted in many areas of England and Scotland, and is well known on the Continent." The Group meetings take place in Mr. Hector's studio, and the Hon. Secretary is Mr. Donaldson S. Rose, M.A., 259, Union Street.

The Brixton Club is always buzzing with energy. It's setting up a circulating library and subscribes to five magazines. Meetings are held on Tuesdays at 8 p.m. Members are encouraged to bring friends, and Mr. Eagle at 21 Kellett Road is happy to provide more information.

Canon Lonsdale has agreed to be the President of the Corbridge Group. The membership is substantial for the village size, and this is likely due to the efforts of the dedicated past and current Secretaries, Miss Bauer and Miss Bickell.

At Battersea, Mr. A. Lee, 2, Cupar Road, has 217 set up a regular campaign. The meetings are at the Latchmere Baths on Tuesday at 7:30 PM.

The Ilford Group meets at Mr. Jeffrey's place, 42 Park Road. One of the members of this group picked up Esperanto so fast that after just 14 days, he was able to write an impressive historical description of an old town.

The classes at Liverpool University are held on Wednesdays at 7:30 PM by Dr. Lloyd, who is preparing the Rules for Examinations.

In Leeds, the classes take place at the Northern Institute on Saturday evenings at 8:30 p.m. Mr. Rhodes's visit in October was greatly appreciated. Between 70 and 80 people attended the lecture, and many joined the Club afterward. Organizing such lectures will be one of the key responsibilities of The British Esperanto Association in the future.

The Rev. E. Atkins has made a room available at the Working Men’s College for the Leicester Group. Mr. F. Mugglestone, 61 Bonsall Street, who is the Honorary Secretary, will be happy to provide information.

Newcastle isn't settling for just one meeting. The classes at 29 Grainger Street take place on Wednesdays at 7:30 PM, and there's a special beginner class for women at 10 Mosley Street on Wednesday evenings from 7 to 9 PM.

Mr. Korth from Swansea has a pretty funny complaint about using the Free Library for an Esperanto class. A Committee Member said no because "Esperanto is really hard." What kind of subjects do people in Swansea prefer if Esperanto is considered the toughest? Anyone interested can get more information from Mr. Oswald Korth, 1, Kensington Terrace, Swansea.

Mr. S. E. Hunt, Selsley Road, Woodchester (Glos.), would like to hear from anyone in his area interested in Esperanto.

Monday.—Club Café, 5, Bishopsgate Street Within. Tea at 6 PM; at 7 the group moves to 100, Gracechurch Street, to rooms generously provided by the Remington Typewriter Company.

Monday.—Students' class at 7:30 AM. Led by Mr. Motteau, at the Ethical Society, 19 Buckingham Street, Strand.

Tuesday, 6 to 8.—71 High Holborn. Room generously provided by Messrs. Hatchard and Castarede. Anyone interested in joining should contact the Hon. Secretary, Mr. C. F. Hayes, at 48 Swanage Road, Wandsworth.

Tuesday, 8:30 AM.—The Co-operative Brotherhood Trust is having a meeting of "Clarionites." Hon. Secretary, Mr. Goode, 37 Newington Green Road.

Wednesday.—German Club, Charlotte Street, Fitzroy Square. For details, send a stamped envelope to Miss A. Schafer, 8, Gloucester Crescent, Regent’s Park.

Thursday.—Cusack’s Institute, White Street, near Moorgate Street Station. Room generously provided by the Principals. Beginners, 6:15 PM. Advanced, 7:15 PM.

Friday, 6:30 PM.—Enterprise Club, Petersburgh House, Leadenhall Street. For female clerks and secretaries. This class is the outcome of a lecture delivered to the Club members by Miss Schafer. The audience showed great interest during the discussion about the usefulness and ease of learning Esperanto. There was a lot of laughter when the speaker read a few sentences in Esperanto, the meanings of which the ladies present easily figured out.

The experienced artist, Felix Moscheles, wanting to practice his speaking skills, would like to chat with a few Esperantists at his lovely home, 80 Elm Park Road, Chelsea. Around twilight would be a great time.

The classes mentioned above are free, but as noted last month, you can arrange a series of lessons with a skilled Esperantist by contacting the Secretary of the School of Esperanto at 93 Chancery Lane, W.C.

The articles and letters started on August 27th in La Chronique (29, Bessborough Street, London) and have been published weekly ever since. The arguments from M. Hamonet, our sharp opponent, can be summarized by the familiar phrase: "An artificial language is so unnatural"; and, "If Esperanto succeeds, it will replace all national languages, and Shakespeare, Goethe, Victor Hugo, and Tolstoy will become mere ‘memories’; because boys (and men) tend to be lazy, and since Esperanto is so easy, they will naturally prefer it over their own language." Is this "approval" in disguise? The impressive articles in our favor by MM. Michaux, Bastien, Capé, Lefèvre, and a member of the French Academy seem like a waste of effort after hearing our opponent M. Hamonet's predictions; for in their wildest dreams, these gentlemen never imagined that an Englishman would choose Esperanto over English.

The School World has finally weighed in, and it matters. In the November issue, Mr. Mathews from Rochester, after explaining the structure and uses of Esperanto and comparing it to Volapük, argues that for a large number of students in our schools, studying Latin, French, and German isn't very practical. He suggests replacing these with Esperanto for the 218 lower grades because (1) more time will be available for other subjects; (2) students will receive great training in understanding the correct meaning of words and will have a rich vocabulary of roots, enabling them to catch up to other modern language students who haven’t had these advantages. He believes Esperanto is more beneficial than Latin as a training tool. An intriguing article by Dr. Martyn Westcott in the November issue of Womanhood (5, Agar Street, Strand) is the first in a series that Editor Mrs. Ada Ballin plans to continue in future editions. There will be a monthly lesson, along with short story contests, prizes, and more; and there’s an aim to establish a Womanhood Club. I hope Mrs. Ballin finds great success, because, oddly enough, most Esperantists are men; once their wives, sisters, and daughters get involved, "We shall see what we shall see."

First in importance are the preparations for the Congress in Boulogne next year. Dr. Zamenhof, having agreed to preside, has also expressed his desire for this to be a Congress where every Group in the world is represented. However, the Boulogne Group, on its own, cannot organize such a huge event; even the relatively small gathering in Dover last summer cost more than that Group could realistically afford. M. Michaux is therefore asking for help from all sides. The Société Française p.p. Esperanto has, as usual, been the first to respond. It announces a contribution of 200 francs, and possibly more if it can. What will Great Britain do? Many have suggested that Dr. Zamenhof should "come out of his shell." He now intends, if possible, to do so. We need to ensure he receives a warm welcome. Will Esperantists send suggestions to the Hon. Secretary of The British Esperanto Association regarding how much we should contribute?

There will be a big Esperanto Exhibition in Algiers in March, and Captain Capé, 17 Boulevard Gambetta, sincerely hopes to borrow literature of all kinds. He’s looking for circulars in Esperanto, commercial products with Esperanto labels, books, journals, postcards, propaganda leaflets, and so on.

At the Grenoble Congress, Mr. Bolack spent several hours talking about his invention, the Langue Bleue, to which he has dedicated so much time and money, but he eventually admitted that he couldn't hold a conversation in it for even five straight minutes.

It is mentioned in this month's Esperantiste that, due to a fire in his home, Mr. Geoghegan, believed to be the first English Esperantist, has lost his entire valuable collection of letters, postcards, and books; this also means he has lost the contact information of all his correspondents. Anyone reading this who has corresponded with him is encouraged to send him their updates to East Sound, Washington County, U.S.A. Every Esperantist will surely sympathize with him regarding this loss.

On October 19th, a funny critique showed up in the Glasgow Evening Times. Under the title "Shreds and Patches," the editor criticized Esperanto in a rant against Mr. W. T. Stead. This naturally led to a response on the 20th, arguing that Esperanto wasn’t a new, untested idea that Mr. Stead was trying to promote and that there was no reason to link the man with the language, except that Mr. Stead is enthusiastic and open-minded, which resonates with the values of Esperanto. Mr. Wallace, Mr. Buchanan, Mr. Rhodes, and others joined the debate, and on November 2nd, a humorous piece titled "Shredoji kaj Patchegaj" was published, where the writer began with, "Mi esperas ke Mi povos uzi la Internacia Lingo Esperanto por tui artikolon," but he decided it was better to stick with English. There was no question about this decision, given that the writer only knew twelve words in Esperanto. He then went on to categorize the thirty-seven letters he had received, declaring that, clearly, "any craft that appears within extreme range of Esperanto must be a hostile torpedo boat." The correspondence seemed to fade after this date; however, one notable fact is that the people of Glasgow weren’t engaged enough to expand the Glasgow group significantly, which was quite the opposite of Aberdeen, Bedford, and others.

The November issue of the Note-Book (every issue features Esperanto content) includes a very interesting report on the General Meeting of the British Esperanto Association, along with the usual engaging lesson and a description of an entertaining game by Mr. Hugon.

The foreign Esperanto magazines have been especially interesting lately. Many of them have featured articles on "Holidays in Esperantoland." Most of the publications are also looking better, which is a positive sign of progress and growing circulation.

Several New Zealand newspapers have been talking about Esperanto recently. The Voice, a popular and appealing monthly publication, took the initiative, and Otago and Southland papers have joined in, thanks to Mr. Field's efforts.

219

Originale verkita de D. H. Lambert, B.A. (9660).

Pasiginte la Paskon en Romo, mi forveturis al Venezuelo por ĝui tie la trankvilecon nur atingeblan en urbo, kie la piedfrapado de ĉevaloj kaj la rulsonado de radoj neniam perceptiĝas.

Sed kiel priskribi la glorojn de Venecio! Kiel mi povos, kun ordinaraj vortoj, sen trograndigi, konatigi la eksterordinarajn mirindaĵojn de ĉi tiu mirinda urbo, la idealo de la romanca historio, tronanta sur sia centinsularo! Kie mi trovos egalulinon al la Reĝino de la Adriatiko, kun ŝiaj palacoj, ŝiaj gondoloj, ŝiaj kanaloj, la "flumina antiquos praeterlabantia muros" de Virgilio, kaj kun ŝia unu placo, kiu kompare kvazaŭ malgrandigas ĉiujn aliajn!

Kia vizitanto al Venezio ne tralegis ŝian gloran historion, temon tiel kortuŝantan eble pro ĝiaj rakontoj pri triumfoj kaj malfeliĉaĵoj, la ŝanĝemaj batadoj de la sorto, kiel tiu de mem Grekujo! Kiam, jen sur la randaĵo de malespero kaj forlasonta je ĉiam la scenojn de tiomaj ĉagrenaĵoj, ŝi rekuraĝiĝis kaj enspiris novan vivon el la cindroj de la malĝojeco.

Certe la nomoj de Contarini, Pizano, Zeno kaj Chioggia (Kioĝja) evokas admiran senton, sama forte, kiel tiu pri Pausanias kaj Miltiades, pri Salamis kaj Marathon.

Kaj, se eĉ en la mondo de la belartoj kaj beleco Venezio preskaŭ ne povas sin antaŭmeti kiel komparindan kun la fieraj sanktejoj kaj la diiaj elpensaĵoj de la Grekaj skulptistoj, ŝia gloro tamen ne malpli ol ŝia dekliniĝo kaj falo, elvekigas, mi opinias, egale profundan intereson.

Protekted by Saint Mark, the republic could present a strong front against the Dorias' threats and Barbarossa's raids, powerless despite the worst madness, shaking the ship that knew how to ride the waves amidst the roar of foreign winds.

En la Hotelo Victoria encontré un alojamiento muy cómodo, y, después de una cena en la mesa redonda, me fui a unirme al grupo de entusiastas del agua en el Gran Canal.

Dum la gondolo glitadis senbrue preter la silentaj palacoj—la akvo lumigata jen de la lunradioj, jen de ia pendanta gaslampo,—renkontiĝante kun fantomoj nigrevestitaj kiel ĝi mem, antaŭenirigata de la kvieta gondolisto, tra ĝia vojiro misterega, la ligilo de la sorĉeco ŝajnis al mi plenita.

La trompita imago reflugis al la jarcentoj kiam romanco kaj amsekreteco ekscitis multajn krimojn, kiujn la profundaĵoj de tiuj akvoj povus malkovri!

Al approaching the designated spot, I got closer to the colorful boat with its glowing Chinese lanterns swaying back and forth, where the singers were seated with their beautiful instruments. The notes, accompanied by sweetly modulating chords that complemented the voices, captivated the ears of every listener and gradually faded away across the lagoon...

Tuj kiam mi revenis al la gastejo, preta iri/ĝi al lito post la tagaj laboroj, la jenan diskonigon okazis:

"La señora, por favor, perdone que se necesite un cambio de habitación."

"Sed miaj valizoj kaj la tuta vojaĝa ekipaĵo jam estis alportitaj en mian ĉambron."

"Without difficulty, they will move them to another."

"Kion vi proponas oferti al mi? Almenaŭ ene de la hotelo, mi esperas!"

"Of course, sir. I have a room that you'll like, and the packages are already there."

Supren, I stepped into a room lit by two large candelabra at the far end, surrounded by the darkness that they struggled to push back against.

La litego, ĉirkaŭita de nigraruĝaj kurtenoj kaj enmetita en angulon, havis nenion, kio allogus ripozon.

"Send me this," I said to the innkeeper, "a light meal; I usually have a light snack before resting."

At the dining room, I carefully examined the entire space, exploring the numerous cabinets and chests that the room contained.

La muroj estis kovritaj de tapetoj, kiuj montris batalantajn Krucistojn, kies helaj plumoj, standardoj kaj armaĵoj brilis sub la sunradioj, kontrastante kun la pentritaj fono de monto kaj arbaro.

Kvankam la vetero estis varma, mi decidis ekbruligi fajreton por heligi la malĝojan atmosferon de la salono: kaj altirinte apuden seĝegon, mi eklegis romanon, kiun mi okaze kunportis kun mi.

Post la manĝo mi sentis min dormema, sed ne dezirante pasigi la nokton sidante, mi decidis min senvesti por kuŝiĝi.

Sed la silento kredeble malhelpis min maldormi, kaj kontraŭvole mi ekdormetis.

Teruraj sonĝaj fantazioj tamen vin vekadis, kaj mi estis leviĝonta pretigi min por la lito, kiam la granda spegulo, kiu pendis kontraŭe, vidigis al mi homan kapon elrigardanta super mia seĝego.

220

Antaŭ ol mi povis rekonsciiĝi, por tiel diri, post la mirego kaŭzita per tia neatendita aperaĵo, kiu subite neniiĝis en aeron, miaj okuloj terure sin fiksadis sur la malantaŭa tapeto proksima de la kapkuseno de la lito.

La tapeto flankis malrapide maltegis la vizaĝojn de du viroj, mallaŭte interparolantaj, sed elĵetantaj minacajn rigardojn, dum unu per la maldekstra mano montris al la alia mian terurigitan figuron.

Ili portas antikvajn vestaĵojn, kun longaj glavoj dangling from belts around their hips.

De iliaj senkaskaj kapoj bukloj kovris iliajn ŝultrojn.

Post some time, which felt like a century to me, they made signs to step into the room to attack me.... I tried to scream... stumbled... and fainted.

Fino de la rakonto de H. G. Wells. Tradukita (laŭpermese) de Martyn Westcott.

Evans trembles. "It almost feels cold in here after the fire outside."

"Espero que vayamos por el camino correcto," dijo Hooker.

Post nelonge ili vidis, malproksime antaŭe, interspacon en la malhela mallumeco, kie la blankaj radioj de la varmega sunlumo eniris en la arbaron. Tie ankaŭ estis brile verda subkreskaĵo, kaj koloraj floroj. Tiam ili aŭdis la sonon de la akvofluo.

"Look at the little river. I can't believe we're right next to it now," said Hooker.

La vegetación era densa junto a la orilla del río. Grandes plantas aún desconocidas crecían entre las raíces de los grandes árboles, presentando ramos de amplias hojas verdes hacia la franja de cielo. Muchas flores, y plantas con hojas brillantes, se aferraban a los tronquitos descubiertos. Sobre el agua del amplio y tranquilo estanque, hacia el cual los buscadores de tesoros ahora miraban, flotaban grandes hojas ovaladas y una especie de flor de color cera, no muy diferente a un lirio de agua. Más adelante, donde el arroyo se curvaba lejos de ellos, el agua de repente burbujeaba y rugía en una cascada.

"Yeah?" said Evans.

"Ni iom flankiĝis," said Hooker. "That was to be expected."

Li si turnó, y miró en las oscuras y frías sombras del bosque silencioso detrás de ellos. "Si subimos y bajamos un poco a lo largo del arroyo, probablemente llegaremos a algo."

"Vi diris——" began Evans.

"Li said that it’s just a pile of rocks," Hooker said.

La du homoj rigardis unu la alian dum momento.

"First, explore a little downwards," said Evans.

Ili avanzó lentamente, mirando a su alrededor con curiosidad. De repente, Evans se detuvo. "¿Qué demonios es eso?" dijo.

Hooker pointed with his finger. "It's blue," he said. It was just visible as they reached the top of a small hill. Then he realized what it was. He suddenly walked quickly until he could see the body belonging to a limp hand and arm. The hand still held the tool it had been carrying. The thing was a Chinaman, face down. The careless way the body lay was completely telling.

La du homoj proksimiĝis, kaj staris, silentigitaj, observante tiun ĉi senvivan korpon malbone. Ĝi kuŝis en la espaceto inter la arboj. Apude estis fosilo, laŭ la ĉina modelo, kaj pli malproksime kuŝis disĵetita ŝtonaro, proksime de la recently dug hole.

"Iu has arrived here before us," said Hooker, clearing his throat a bit.

Kaj tuj Evans ekblasfemis kaj freneziĝis, kaj piedfrapegis la teron.

Hooker stood frozen but said nothing. Slowly, he moved toward the lying body. He saw that the neck had swollen and turned purple, and the hands and ankles were swollen.

"Pa!" he said, and suddenly turned away, walking towards the excavation. He gasped in surprise and shouted to Evans, who was slowly following him: "Simpleton! It's perfectly fine. Here it is still." Then he turned back again and looked at the dead Chino, and then at the hole.

Evans rushed to the hole. Already half-buried by the unfortunate unlucky guy next to him, there lay a number of dull yellow bars. He bent into the hole and, brushing the dirt away with his hands, quickly pulled one of the heavy masses out. In doing so, a small thorn pricked his hand. He removed the thin thorn with his fingers and lifted the metal piece.

"Only gold or lead could weigh like this," he said triumphantly.

Hooker still looked at the dead Ĥină. He felt embarrassed.

"Li arrived here in front of his friends," he finally said. "He came here all alone, and some poisonous snake killed him... I wish I knew how he found this place."

221

Evans climbs up with the remains in his hands. But the death of Khin is not significant at all. "We'll have to take these to the mainland piece by piece and bury them there for a little while. How are we going to get her to the canoe?"

Li demetis sian jakon, kaj etendis ĝin sur la teron, kaj ĵetis du aŭ tri orajn fandaĵojn sur ĝin. Iom poste, li ekvidis, ke alia dorneto pikas lian haŭton.

"Tiu ĉi estas tiom, kiom ni porti povos," li diris. Tiam subite, kun stranga ekkoloriĝo, "Kion vi rigardadas?"

Hooker turned to him. "I can’t stand ... him," and he tilted his head to the Chin.

"It looks so much like...."

"Makes no sense!" said Evans. "All the Chinese look alike."

Hooker looked at his face. "Anyway, I'll bury that right away before I help with this matter."

"Don't be an idiot, Hooker!" Evans said. "Just leave that rotten thing alone."

Hooker hesitated, then his eyes carefully examined the brown ground around him. "It frightens me for some reason," he said.

"La afero estas," diris Evans, "kion fari pri ĉi tiuj fandaĵoj. Ĉu ni reenirigos ilin ĉi tie aŭ ĉu ni transportos ilin per la kanuo trans la mar-kolon?"

Hooker pripensis. Lia konfuzita rigardado vagis inter la altaj arbtrunkoj kaj supren en la malproksiman verdaĵaron sunlumigitan. Li tremetis denove, kiam liaj okuloj haltis ĉe la bluvestita Ĥino. Li serĉe rigardis en la grizan profundaĵon inter la arboj.

"Kio okazas kun vi, Hooker?" diris Evans. "Ĉu vi perdis vian menson?"

"Don't take the gold from here somehow!" said Evans.

Li manprenis la finojn de la jaka kolumo, kaj Evans tenis la kontraŭajn angulojn, kaj ili levigis la mason. "Kien?" diris Evans. "Al la kanuo."

"That's strange," Evans said, after they had only moved a few steps, "but my arms still hurt from rowing." "Damn it!" he said. "But they really do hurt. I need to stop."

Ili metis la jakon teren. La vizaĝo de Evans estis pala, kaj ŝviteroj elstaris sur lia frunto. "Estas ial senaere en tiu ĉi arbaro."

Poste, with a sudden shift to irrational anger: "What’s the point of waiting here all day? Help me understand! You haven’t done anything but dream since we saw the dead king."

Hooker fixed his gaze on his companion's face. He helped lift the jacket that was carrying the load, and they moved forward silently for about a hundred yards. Evans started to breathe heavily.

"Can’t you talk?" he said.

"What do you have?" said Hooker.

Evans cursed suddenly and threw his jacket away from him. For a moment, he stared at Hooker, and then, with a groan, he grabbed his own throat.

"Don't come close to me," he said, and he leaned against a tree. Then, in a stronger voice, "I'll recover in a minute."

Post a while, his grip on the trunk weakened, and he slowly slid down the tree trunk until he became a helpless heap at its base. His hands were clenched in agony. His face twisted in pain. Hooker approached him.

"Don't touch me! Don't touch me!" Evans said, in a choked voice. "Put the gold back on the jacket."

"Can I do something for you?" said Hooker.

"Watch out for the gold again on the jacket."

Dum Hooker lifted the items, he felt a prick on the finger. He looked at his hand and saw a thin thorn, maybe two inches long.

Evans let out a silent scream and turned around.

La makzelo de Hooker falis. Li rigardis la dornon dum momento per pli grandaj okuloj. Tiam li rigardis Evans, kiu nun kuŝis sur la tero, la dorso fleksiĝante kaj rektiĝante konvulsie.

Tiam he looked through the tree trunks and the tangled web of rope swings, toward the spot where, in the dark gray shadow, the blue-clothed body of the Queen could still be faintly seen. He thought about the small lines on the cardboard seat, and he immediately understood.

"Dio min helpu!" he said. Because the thorns were similar to those that the Djakoj trample in poison and use in their bloviloj. He now understood what the certainty of Ĉang Haj meant regarding the safety of his treasure. He really understood that grimace now.

"Evans," he wrote.

Sed Evans nun estis silenta kaj senmova, krom pri terura spasma moveto de siaj membroj.

Profound silence of the king in the forest.

Tiam Hooker started fiercely sucking on the small pink spot at the base of his finger—sucking for dear life. Soon, he felt a strange pain in his arms and shoulders, and his fingers struggled to bend. Then he realized that the sucking wouldn’t help at all.

Subite li ĉesis, kaj, sidante apud la fandaĵaro, kaj apogante la mentonon sur la manoj, li fikse rigardadis la tordiĝintan sed ankoraŭ movantan korbon de sia kunulo. La grimaco de Ĉang Haj denove envenis en lian memoron. La malakra doloro etendiĝis al lia gorĝo kaj malrapide plifortiĝadis. En la malproksimaĵo super li, venteto movigis la verdaĵon, kaj la blankaj florfolietoj de ia nekonata kreskaĵo malsupren flirtadis tra la mallumeco.

223

Translated by G. C. Law.

He felt regret that the new vicar, walking to the Sunday school through the fields, discovered in the Eden of green meadows and trees, a rippling brook and blue sky, a clear mark of the Serpent. By the bridge, where the brook flowed gently around the roots of three willows, he saw a boy fishing. A city boy, by his appearance—a pale face, bright eyes, and the indescribable cheerfulness at the side of his worn cap, which expressed the Londoner visiting Arcadia.

Ne kolere, sed per voĉo de granda doloro, la nova vikaro parolis al la kulpulo: "Don’t you know it’s wrong to go fishing on a Sunday afternoon?"

La knabo rigardis lin: "Has lunchtime passed?" li demandis, kun mieno de laca surprizo.

"Certe, yes," replied the vicar; this sudden proof of the intense concern of his fellow professional struck a chord in his heart in an unexpected way. "But whether it's morning or afternoon, you know that it's wrong to fish on Sunday."

La knabo senĝoje rigardis sian senmovan floson—teruraĵon pentritan je strangaj ruĝaj kaj verdaj strekoj.

Io from the cave called out to the glowing crown. "No success?" he asked softly.

"Нет," сказал мальчик.

"Well, listen! You’re coming with me to school now, and you and I will pay attention to our fate together tomorrow, if you have the time."

La knabo skuis la kapon, decide.

"Yeah," he said, "I saw a fish; I've seen it three times while I've been here; and I won’t leave until I’ve caught it. It bumped my float with its nose just to annoy me. There are some bad kinds of worms around here; look at the worm I'm using right now; what a bait to offer such a fish!"

"Well," said the vicar, "you should have placed it better on the hook. Look, I'll show you—at least tomorrow—if you want."

Tiun ĉi momenton, aperis el la klara profundaĵo de la rivereto io, kun grandaj okuloj kaj larĝa korpo, videbla pro ĝia nigreco kaj ruĝaj naĝiloj, kiu rigardis ilin, naĝis ĉirkaŭ la floso, kaj per skueto de vosto, malaperis en sian akvan hejmon.

"Tie ĝi estas!" said the Londoner and the vicar together, and without realizing it, the latter took the fish trap.

"Don't touch it," the boy said excitedly, "I'll catch it!"

"Well, look for a worm, a beautiful worm. It won't swallow yours."

Ili searched for the turf, and the vicar dug with his pocket knife, finding a better worm and starting to arrange it on the hook. He took longer with that than the boy wanted; but in reality, he had a nervous quickness.

"Hey, hurry up!" shouted the boy with impatient agony, "the fish won't wait all day!"

"Here he is!" said the other, "I think he’s in a hollow between the roots of these trees. Now, I—you’ll quietly let the line fall into the water, and we’ll lie down away from the shore. Lie down like I do!"

Kaj, konformante al la vortoj, ili kuŝiĝis kune sur la herbo, kaj la knabo faletigis la tordantan vermon inter la radikojn....

Dek minutoj pasis. Unufoje la knabo volis eltiri la vermon por rigardi ĝin, sed la vikara mano detenis lin. Tiam, kun kvieta decidemo, la floso faris unu rektan senŝanceliĝan salton malsupren.

"Get it!" said the boy.

"Kaptu ĝin!" diris la vikaro.

La bobineto rapide turniĝis habang el pez naĝis kroz la rivereton.

"Wow, I can't stop it," shouted the boy.

"Give me the fishing trap," the vicar replied, "or it will swim away."

"No, I want to take it out!"

"Give me the pencil, you little fool; if you don’t give it to me, I’ll hit you on the head!"

Sinjorino Blenkinsop, coming back from Sunday school, where the vicar's absence had been a topic of conversation, spots him and the boy. Approaching unexpectedly, she watches the scene unfold. After a few minutes, the vicar, on his knees, carelessly soaking his arm and sleeve in the water, pulls the captive from the ground, and as he stands up, he sees her.

Ĉu li ruĝiĝis? Ĉu li ektremis? Ĉu li montris ian signon de pento, pro la malboneco de sia konduto?

Ne, kontraŭe, estis nuanco de ekscitita triumfo en lia voĉo dum li ekkriis, elmontrante la viglan fiŝon:—

"Well, Mrs. Blenkinsop, have you ever seen a bigger purse?"

"Stop my life—never!" said the Londoner.